Protetyka to dział stomatologii, zajmujący się poprawianiem oraz odtwarzaniem prawidłowego układu zębów. Jest to niezwykle istotne ze względu na poczucie estetyki, jak również ze względu na odbudowę utraconych funkcji jamy ustnej, jak żucie czy mowa.

Nawet pojedynczy brak zębowy powinien zostać odbudowany, wynika to z wzajemnej zależności zębów między sobą i stabilności całego układu żucia. Brak nawet jednego zęba powoduje, że sąsiednie zęby zaczynają wędrować lub przechylać się, co po kilku latach wpływa na upośledzenie całego aparatu żującego. Braki zębów w odcinku przednim to problem estetyczny, braki wielu zębów to ogromne pogorszenie jakości życia.

Korony są idealnym rozwiązaniem w przypadku znacznego zniszczenia zęba. Dla jego wzmocnienia i odbudowania nakłada się na ząb koronę porcelanową. Są to uzupełnienia protetyczne pozwalające zmienić kształt lub barwę zniszczonego lub przebarwionego zęba. Ze względu na zastosowanie materiału o bardzo wysokiej jakości są to korony idealnie naśladujące pozostałe zęby własne pacjenta.

Wykonanie korony porcelanowej na zębie leczonym endodontycznie powinno być połączone z odbudową wkładem koronowo-korzeniowym ze względu na możliwość wzrostu łamliwości zęba.

W przypadku braku pojedynczych lub kilku zębów można wykonać most porcelanowy, czyli zblokowane ze sobą korony porcelanowe. Zadaniem mostu jest uzupełnienie brakującego zęba. Warunkiem jego wykonania jest sąsiedztwo dobrze osadzonych własnych zębów nazywanych filarami, pomiędzy którymi znajdować się będzie przęsło mostu odtwarzające brakujący ząb lub zęby. Zęby filarowe muszą być oszlifowane. Ich wymiar zewnętrzny jest pomniejszany w takim stopniu, aby możliwe było wykonanie konstrukcji metalowej stanowiącej podbudowę mostu i napalenie porcelany w sposób przywracający naturalny kształt zębów. Gotowa konstrukcja jest osadzona i zacementowana na własnych zębach. Ogromną rolę odgrywa tutaj jakość utrzymywanej higieny jamy ustnej przez pacjenta. Nawet najlepiej wykonana praca może ulec zniszczeniu przy braku właściwej higieny.

Aby uzyskać jeszcze lepsze efekty kosmetyczne można zamiast tradycyjnych koron porcelanowych ( z podbudową metalową) wykonać korony pełnoceramiczne. Brak podbudowy metalowej sprawia, że światło na koronach pełnoceramicznych zachowuje się w sposób naturalny, typowy dla zdrowych, własnych zębów. Korony te są bardziej przezierne dla światła, lepiej imitują naturalne zęby pacjenta. Ząb z koroną pełnoceramiczną nie jest do odróżnienia od naturalnej korony własnego zęba. Są to korony bardzo wytrzymałe. Zamiast podbudowy metalowej korony te posiadają niemetaliczny rdzeń z wysokowytrzymałej porcelany lub tlenku cyrkonu.

Z samej porcelany wykonuje się najczęściej pojedyncze korony, mosty najwyżej trzypunktowe tzn. uzupełniające brak jednego zęba.

Jeśli ząb jest zniszczony w takim stopniu, że nie rokuje nawet utrzymania korony protetycznej, należy umieścić w korzeniu tak zwany wkład koronowo-korzeniowy (potocznie nazywany sztyftem). Wkład koronowo-korzeniowy ma część korzeniową umocowaną w kanale korzeniowym zęba oraz część koronową, która wystaje w jamie ustnej i ma kształt zęba oszlifowanego pod koronę protetyczną. Materiał, z którego wykonuje się wkład, dobiera się pod kątem przyszłej korony. Może to być stal, złoto, tlenek cyrkonu (pełnoceramiczny) lub włókno szklane.

Osoby, które mają szczególnie wrażliwe dziąsła oraz uczulone są na elementy metalowe mogą zdecydować się na rewelacyjną protezę elastyczną. Jest ona wykonana ze specjalnego elastycznego tworzywa, które zapewnia jej odporność na złamanie oraz komfort użytkowania. Protezy nylonowe są alternatywą dla tradycyjnych protez akrylowych. Wykonywane są w przypadku braków częściowych (wymagana obecność przynajmniej 1-3 zębów dobrze osadzonych).

Do głównych zalet takich protez można zaliczyć m. in.:
- dużą odporność na złamania i uszkodzenia, - bardziej estetyczny wygląd,
- brak metalowych elementów, - lepsze utrzymanie protezy,
- lepszy komfort noszenia protezy,

Proteza szkieletowa to proteza ruchoma, fizjologicznie przenosząca siły żucia. Trzon protezy wykonany jest z metalu, co sprawia, że stabilnie i mocno trzyma się podłoża. Proteza szkieletowa nie uszkadza przyzębia. Protezy szkieletowe nazywane są tak, ponieważ głównym elementem konstrukcyjnym jest metal stanowiący szkielet całej protezy, powleczony tworzywem w kolorze dziąsła z osadzonymi w nim sztucznymi zębami. Jest on odlewany w całości w jednym kawałku, dzięki czemu proteza ma odpowiednią sztywność i sprężystość. Dzięki zastosowaniu metalu, protezy są cienkie (metal jest bardziej wytrzymały niż tworzywo sztuczne), lekkie i wytrzymałe.

Są to protezy nieosiadające, a więc ich użytkowanie jest zdrowsze dla zębów. Ciężar żucia jest przenoszony dzięki specjalnym podparciom na zęby własne, a nie na dziąsło. Są to protezy wyjmowane, które stosujemy, gdy pacjentowi brak części zębów, a pozostałe są odpowiednio rozmieszczone i nadają się do utrzymania tej protezy. Protezy szkieletowe są wygodnym i fizjologicznym uzupełnieniem.

Możemy je stosować również przy paradontozie, jako szynoprotezę, która ma za zadanie ustabilizować rozchwiane zęby, a tym samym spowodować, że wypadnięcie zębów może zostać opóźnione w czasie lub całkowicie zażegnane. Ten typ protez posiada o wiele bardziej rozbudowane klamry mające na celu skuteczne przytrzymywanie zębów.

Jest to proteza szkieletowa, w której część elementów metalowych utrzymujących protezę na podłożu zastąpiona jest materiałem nylonowym. Posiada wszystkie zalety protezy szkieletowej połączone z duża estetyką protezy nylonowej.

Zamiast sztywnego akrylu oraz klamer metalowych w widocznych miejscach występuje elastyczne tworzywo-nylon. W miejscach mniej widocznych na zębach oraz na podniebieniu znajduje się metal. Jest to, więc proteza bardziej kosmetyczna od tradycyjnej protezy szkieletowej.

Protezy akrylowe (tworzywo sztuczne, koloru dziąseł z osadzonymi sztucznymi zębami) są zbudowane z płyty protezy, która z jednej strony przylega do dziąsła, a z drugiej są w niej osadzone zęby. Są to uzupełnienia wyjmowane z jamy ustnej. Stosowane przy większych brakach zębowych lub przy bezzębiu. W miejscu,gdzie pacjent ma swoje zęby, w płycie protezy zamontowane są klamry - sprężyste elementy z metalu utrzymujące protezy.

WSKAZANIA
- jako tymczasowe protezy
- czekając na zagojenie się dziąseł po usuniętych zębach
- jako protezy natychmiastowe
- wykonane przed usunięciem zębów i założone tuż po ich usunięciu, do czasu zagojenia wyrostka zębodołowego
- jako docelowe
- stosuje się je, gdy brakuje dużo zębów i nie ma warunków do zastosowania lepszych rozwiązań

Szyna relaksacyjna jest to specjalnie zaprojektowana, przezroczysta szyna przeznaczona do zakładania na górne lub dolne zęby. Redukuje ona napięcie mięśniowe pozwalając tym samym uniknąć bolesności szczęk i stawów, sztywności karku, nadwrażliwości zębów oraz różnych rodzajów bólu głowy. Oprócz zmniejszenia bólu głowy, karku i szczęk można spodziewać się też poprawy jakości snu oraz większego rozluźnienia mięśni.